ویدیو / تذکر «محمدرضا شفیعی کدکنی» در کنار مزار استاد «محمدرضا شجریان» به فیلمبردار: «پاتون روی قبر شجریانه»

دکتر شفیعی کدکنی هم شاعر خوبی هست و هم استاد ادبیات خوبی؛ اما کم نیستند بزرگانی با دانش و قدرت تحلیل و ذوق ادبی که در گوشه‌های دانشکده‌های ادبیات در جای جای ایران و حتی در کرسی‌‎های ادبیات فارسی در خارج از کشور در گمنامی بسر میبرند. البته این فقره مربوط به مشی و روش اساتید میشود. بعضی از همان ابتدا دنیال جلب نظر مردم هستند و برای این کار برنامه‌ریزی میکنند و گام به گام میروند تا به هدفشان که همان محبوب المله شدن است، برسند. استاد شفیعی نیز از زمره همین افراد است. ایشان با فراست متوجه شده که در هر دوره‌ای برای محبوب قلوب شدن، در ایران باید ساز مخالف زد. در زمان شاه ایشان در حلقه مخالفان شاه بود و گرایشی هم به چپی‌ها داشت. بعد از استقرار نظام اسلامی در ایران ایشان باز هم ساز مخالف زد و سال ۶۲ که دانشگاهها پس از انقلاب فرهنگی بازگشایی شدند، یادم هست که در کلاس حافظ شناسی متلک‌های سیاسی می گفت. یکبار که میخواست پای تخته چیزی بنویسد و گچ نبود، گفت: “گچ نمیذارن تا بچه‌ها شعار ننویسن.” به این ترتیب کلاس ایشان از همان دهه شصت از بقیه اساتید شلوغ‌تر بود. ما در همان سالها در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران کسانی را مثل عبدالحسین زرینکوب داشتیم که کتابهای محققانه‌اش، وزنی چند برابر استاد شفیعی دارد. اساتیدی مثل استاد مظاهر مصفا داشتیم که هم ذوق شعری ایشان از استاد شفیعی بهتر بود و هم سوادشان در متون، عمیق‌تر. اصلا شما استاد بی نظیر ادبیات ایران که بدیع الزمان فروزانفر بود را در نظر بگیرید. استاد شفیعی به گَرد پای ایشان هم نمیرسد؛ اما همین چهره بی‌بدیل ادبی، به اندازه استاد شفیعی شهرت عام نداشته و ندارد و دلیلش هم همان مشی استادی است که اغلب بزرگان ترجیح میدهند جایگاه استادی را به رفتارهای پوپولیستی آلوده نکنند و تنها به شهرت خود نزد نخبگان ادبیات بسنده کنند؛ اما استاد شفیعی، در آخرین کتاب شعرشان که دو سال پیش با فشارهای پوپولیستی نهایتا مجوز چاپ گرفت و منتشر شد، شعری علیه نظام جمهوری اسلامی گذاشته‌اند که کاملا با نمادهای این نظام مرتبط است و اساسا ربطی به نظام شاهنشاهی ندارد ولی تاریخ آن را به زمان شاه برگردانده و در پایان شعر، تاریخ دهه چهل را درج کرده‌اند که نشان از بی‌صداقتیِ نخبگانی ایشان هم دارد. به هر حال وقتی کسی با طراحی قبلی مسیر پوپولیسم را طی میکند، طبعا مردم هم جذبش میشوند و نتیجه این میشود که استاندار خراسان و وزیر کشورِ دولتِ آقای پزشکیان هم فکر میکنند اگر با استاد شفیعی کدکنی دیدار کنند، از نظر شهرت عامه به نفعشان خواهد بود. استاد شفیعی کدکنی هم از طرفی با ایشان دیدار میکند و از طرف دیگر در صفحه اینستاگرامش کدهای بلوا و آشوب انتشار میدهد.