حکمتی از گلستان سعدی برای این زمان

مجتبی پنجه‌پور در یادداشتی ارسالی به انصاف نیوز نوشت:

قرآن مجید، از عالم بى عمل به «الاغ» تعبیر کرده و در آیه ۵ سوره جمعه چنین آمده است:

مَثَلُ الَّذینَ حُمِّلُوا التَّوْراهَ ثُمَّ لَمْ یَحْمِلُوها کَمَثَلِ الْحِمارِ یَحْمِلُ اَسْفاراً…

“مـثـل کـسـانـى کـه تـورات بـر آنـان حـمـل شـد ولى بـدان عـمـل نـکـردنـد، مـثـل درازگـوشـى اسـت کـه کـتـاب‌ ـهـایـى را حمل مى کند.”

بر این اساس سعدی علیه الرحمه حدود ۷۰۰ سال قبل حکایتی را در گلستان آورده است. با توجه به کلام خداوند در حدود ۷۰۰ سال قبل‌تر و نکوهش انجام آن در عالمان قوم یهود که حداقل ۱۰۰۰ سال قبل‌تر از میلاد مسیح بوده اند به یک نکته پی می‌بریم که در هر زمان عملی که بر اساس عقل و خرد و آگاهی و اندیشه و مصلحت باشد، عملی صحیح و صواب و عالمانه است نه آنکه آن عمل فقط در جهت تامین منافع گروه و فرقه  و … باشد ولی نهایتا این منفعت به هزینه ضرر و زیان عموم مردم تمام شود.

در اینجا بر اساس شرایط زمانه و خردورزی جای چند واژه در متن حکایت تغییر یافته است. شاید به جای آنکه با سیاهی لشکر، عمل بیهوده ای به نام جعلی تولید علم و مقاله سازی و مقاله شماری به جای پژوهش واقعی و هدر دادن میلیاردها تومان بودجه از بیت المال و رواج تقلب و بی‌سوادی بهره خود را ببریم، کمی تامل در کاری که انجام می دهیم لازم باشد!

***

دو کس رنج بیهوده بردند و سعی بی فایده کردند: یکی آن که اندوخت و نخورد و دیگر آن که آموخت و نکرد.

علم چندان که بیشتر خوانی    
چون عمل در تو نیست نادانی

نه محقق بود نه دانشمند         
چارپایی بر او مقالاتی چند

آن تهی مغز را چه علم و خبر     
که بر او هیزم است یا پیپر!

توضیح: در حکایت اصلی به‌جای مقالاتی، کتابی و بجای پیپر (paper)  دفتر می باشد.

انتهای پیام