+فیلم | دغدغه‌های یک حزب الهی | دوراهی عبور از گفتمان مقاومت و خطرهای در کمین جامعه اتمیزه خودخواه

/گفت‌وگو با یاسر عرب/

علی نیلی، انصاف نیوز: یاسر عرب فعال فرهنگی و مستندساز است. خاستگاه اصول‌گرایی دارد از منتهی‌الیه حزب‌الهی‌گری. به انصاف نیوز آمد تا بگوید این جامعه همچنان واکنشی و تکانشی تصمیم می‌گیرد و این، یعنی نظام معرفتی‌اش دچار اشکال است.

در مسیر این گفت‌وگو حرف‌های مهم و مبنایی دیگری هم به میان آمد و از قاسم سلیمانی تا مهسا امینی، از محمود دولت‌آبادی تا رضا امیرخانی و از محمود احمدی‌نژاد تا مهدی نصیری و حتی رضا پهلوی، نام برده شد؛ نام‌هایی که هر یک نشانی در خود دارند. این خلاصه‌ای‌ست از این مباحث:

ناکارآمدی انرژی عاطفی برای اداره کشور

آقای عرب گفت: آن‌چه در تشییع‌جنازه سردار سلیمانی اتفاق افتاد و سپس در جنگ ۱۲روزه تکرار شد، اداره جامعه با تولید یک نوع انرژی عاطفی است اما کاری که با سرمایه اجتماعی‌ شد، دقیقا شبیه همان کاری‌ست که با آب کرده‌ایم. ناگهان دیدیم آب پشت سدها نیست!

او افزود: انرژی عاطفی به نظر من مانند بنزین است و با همان سرعتی که گُر می‌گیرد، می‌تواند سرد شود. دو بار نمی‌توانید از این مفهوم استفاده کنید. فردا روزی برای مقابله با این مفهوم برساخته حمله به ایران، نمی‌توانید دوباره برای ایران را خرج کنید. این انرژی عاطفی وابسته به حال و روز افراد است.

این فعال فرهنگی برای روشن‌کردن منظورش مثالی زد: در سال‌های گوناگون در حوزه حجاب به افرادی ظلم شده بود؛ چه شد که سر ماجرای خانم امینی جامعه آن واکنش را نشان داد؟ یک روان‌شناس اجتماعی می‌گوید فاصله سه روزه به بیمارستان رفتن تا اعلام فوت مهسا، سبب شد جامعه به قول معروف دم بکشد و آن‌گونه عمل کند.

عرب گفت: می‌خواهم بگویم روی انرژی عاطفی نمی‌توانید حساب و دائما از آن خرج کنید. باید روی انرژی معرفتی کار می‌کردید چون چیزی نیست که به این راحتی از بین برود.

او خطاب به جریانی از مسئولان گفت: تو برای جماعت مدافع خودت هیچ انرژی معرفتی باقی نگذاشته‌ای چون اساسا بر پایه استدلال و منطق‌پذیرکردن حضور و حرکتت، عمل نکرده‌ای.

یاسر عرب ادامه داد: با پارادایم تولید انرژی عاطفی دیگر نمی‌توانیم کار را پیش ببریم و باید شیفت‌پارادایم کنیم و برای این تغییر الگو آماده نیستیم.

اقناع توده‌های مذهبی در چرخش‌های هویتی

عرب گفت: الان که نظام بر سر دو راهی‌ست که کلا دال مرکزی خود را مقاومت قرار دهد یا از آن عبور کند، بخش جدی‌ای از طرفداران غیرمنتفع و طرفداران معتقدش دچار نوعی حیرت و سرخوردگی خواهند شد.

او ادامه داد: وقتی جماعتی را سال‌های سال با ایده آزادسازی قدس و مقاومت همراه کرده‌ای، حضورش در صحنه را طی سال‌های طولانی منطق‌پذیر کرده‌ای و الان به این نتیجه رسیده‌ای که باید از این ایده عدول کنی، بر سر آن جماعت چه می‌آید؟ آن مخاطب و بدنه مذهبی که سال‌ها کنار شما ماند و متاسفانه حتی حاضر شد از عدالت هم عبور کند، الان چه خواهد شد؟

عرب به ماجرای حجاب اشاره کرد و افزود: این خبرها و گزارش‌های محدودی که در این چند روز از استقرار ون‌های گشت ارشاد در برخی میادین شهر منتشر شده، واکنشی مشخص به صحبت‌های آقای باهنر است.

وقتی ایشان می‌آید و می‌گوید ما از پروژه حجاب اجباری عدول کرده‌ایم، جریان مقابل که حجاب را سنگر می‌دانست، واکنش نشان می‌دهد و می‌ایستد و می‌گوید مگر من می‌گذارم؟

این فعال فرهنگی گفت: در بخشی از جامعه درک درستی درباره جامعه مذهبی وجود ندارد و این جریان را پروژه‌بگیر و ساندیس‌خور می‌داند. در این شرایط و حالا که نظام دارد از دال مرکزی همه این سال‌های خود یعنی پروژه مقاومت عدول می‌کند، باید برای اقناع این توده مذهبی، کار معرفتی بشود که نه شده است و نه من چشم‌اندازی از شدنش می‌بینم.    

عبور از گفتمان مقاومت

عرب به این پرسش خبرنگار انصاف نیوز که بر اساس چه اِماره‌ای می‌گوید نظام در حال عبور از گفتمان مقاومت است، پاسخ داد: یک زمان می‌گفتیم دست‌های ما تا آن‌سوی مدیترانه می‌رسد.

امروز بحث بر سر این است که انگشتانت را تا لب مرز ببری یا ۵۰ کیلومتر بیشتر یا ۳۰۰ کیلومتر.

برآیند اراده جهانی از یک‌سو و ۲۰ سال غفلت از کارهایی که باید می‌شد و کارهایی که نباید می‌شد از سوی دیگر، به علاوه رادیکالیسم بسیار خشن طرف مقابل، ما را به این نتیجه می‌رساند که ظرف چند هفته تا چند ماه این قضایا تعیین تکلیف خواهد شد.

فکرزدایی خطرناک از جامعه

این فعال فرهنگی از نگرانی دیگرش هم سخن گفت؛ این‌که جامعه ایران در حال اتمیزه شدن است و هر اتم فقط به منافع خود فکر می‌کند و حاضر نیست به اقدام جمعی برای بهبود شرایط جمعی دست بزند.

او گفت: یکی از نگرانی‌های من این است که حوزه جمهوریت آن‌قدر دچار سرخوردگی شود که وقتی پای یک صندوق رای واقعی هم در میان بود، دیگر مشارکت نکند.

عرب ادامه داد: از این جامعه فکر زدوده شده و هیجان لحظه‌ای و زیست شبکه‌ای و اسکرول‌کردن مسائل روز به ما خط می‌دهد که چه کنیم و این خیلی خطرناک است. آن‌قدر خطرناک که ظرف ۴۸ ساعته تمام کشور می‌تواند دچار آتش شود و گسل‌هایی فعال شود که ده‌ها سال خاموش بوده است.

او گفت: روشنفکران، طبقه الیت، خرده‌فرهنگ‌ها و انسان‌رسانه‌ها می‌توانند این‌جا بایستند که ما از یک زیست هیجانی واکنشی تکانه‌ای، باید عبور کنیم و وارد یک زیست متالمانه شوی که در آن کمی تفکر است و با یک پشتوانه معرفتی این بار وارد یک عرصه سیاسی می‌شویم.


فیلم گفت‌وگو را اینجا ببینید:

انتهای پیام

بانک صادرات

نوشته های مشابه

۳ Comments

  1. گفتمان انقلاب اسلامی برای داخل کشور مناسبت دارد و
    ھم خوان با ھویت فرهنگی ما می باشد۔
    ولی صدور این اندیشہ بہ خارج از مرز ھا جایز نمی باشد۔
    چین ، ڑاپن وھند لااقل صد سال از ما جلوترند۔
    کشور ھای غربی ھم بیش از دو قرن از ما جلو ترند۔
    ھمانطور کہ در مقالہ اشارہ شد ما در داخل کشور
    با مشکلات عدیدہ فرهنگی مواجہ ھستیم۔
    در ھیچ کشوری این ھمہ اختلاس گر، نفوڈی، جاسوس
    و وطن فروش پیدا نمی شود۔
    بھتر است مسئولین بیشتر سعی در رفع مشکلات داخل
    کشور باشند۔

    ۱
    ۳
  2. کسی از عدالت عدول نکرده ولی برعکس کسی که حاضره برای برداشتن روسری تا پای تجزیه ایران بره ما قبل از هر چیزی باید به امنیت ملی فکر کنیم که نظام بهش خش نیفته وای که چقدر از این امنیت ملی بیزارم …تا حالا مجبور شدی خودت خودت خفه کنی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا