یادداشتی دیگر درباره فارسی خواندن نماز
ساسان والی زاده در یادداشتی با عنوان «ادب نماز با زبان محاکات ندارد» در روزنامه ی اعتماد نوشت: [لینک یادداشتی دیگر در همین باره]
نماز خواندن پیرمردی به زبان پارسی این روزها محل بحث در شبکه های اجتماعی است. دوست عزیز ما، جناب علی شکوهی نیز در این باره در روزنامه اعتماد یادداشت خوبی نگاشته است اما باید دانست نماز را به فارسی خواندن دعوی تازه نیست. در «تاریخ بخارا» آورده است که: «مردم بخارا در اول اسلام، در نماز، قرآن به فارسی می خواندندی و عربی نتوانستندی آموختن و چون سجده خواستندی بانگ کردی: نگون با نگون کنیت.» اهل تحقیق البته می دانند که نخستین بار ابوحنیفه کابلی در قرن اول هجری فتوا و جواز نماز به فارسی را صادر کرد. امام سرخسی هم در کتاب «المبسوطِ» خود آورده است که اهل فارس از سلمان فارسی خواستند سوره فاتحه را برای آنها به زبان فارسی ترجمه کند تا در نماز بخوانند. سلمان از حضرت پیامبر اجازه خواست. پیامبر اجازه فرمود تا زمانی که کلمات عربی را نیاموخته اند به فارسی بگویند.
اما چنین رواداری پیامبر که درود خدا بر او باد به تدریج توسط حاکمان بی کفایت و مفسده جوی بنی امیه و مفتیان ژاژگوی دربار ایشان به چنان قهقهرایی رسید که جملگی ایران و ایرانی را مجوس و زندقه و موالی خواندند و زبان به ناپاکی گشودند و این قوم نژاده را زشت گفتند تا آنجا که ابن تیمیه می نویسد: سخن زدن به زبانی جز زبان عربی، مکروه است و «تشبّه به اعاجم» است!
اما باید دانست ایرانیان با اشتیاق بر آیین محمد(ص) گردآمدند و هرگز این دین مبین را ناقض زبان و فرهنگ دیرپای خود ندانستند و مگر نه اینکه به تحقیق قرآن پژوه بزرگ معاصر، استاد خرمشاهی، بیش از ۳۰ واژه قرآن به فارسی است و مگر نه اینکه سهم بزرگی از تفسیر قرآن و معارف دینی اسلام به زبان فارسی یا به سعی ایرانیان حاصل شده است؟!
با این همه زبان پارسی در هزارتوی تاریخ بالیده است و بسی درود به یعقوب لیث و سامانیان و شاعران پاکروان چون رودکی و فردوسی که زبان فاخر پارسی را پاس داشتند و لابد شنیده اید که پس از تصرف هرات و پوشنگ شاعران، امیر سیستان را به عربی مدح گفتند. یعقوب گفت «چیزی که من اندر نیابم چرا باید گفت؟» از این رو محمد بن وصیف شروع به سرودن شعر فارسی کرد. (تاریخ سیستان، ۱۳۸۱: ۲۱۵) .
و البته زبان فارسی امروز زبان دیگر اسلام است با این همه راز به دامن ایزد بی نیاز بردن زبان عاشق می خواهد که نام «تو» به هر زبان که گویند خوش است و اتفاقا در همین موضوع نماز همه فقهای شیعه جواز به خواندن قنوت به زبان مادری داده اند. یعنی در میانه نماز و در اوج تقدس و معنویت می توان به زبان بی آلایش مادری خدا را خواند و از او مدد خواست. دکتر محمد جواد شریعت نیز روایت خواندنی در این باره دارد. زمانی که او و ۱۴ جوان دیگر قصد اقامه نماز به پارسی کرده اند، حضرت آیت الله حاج آقا رحیم ارباب به ایشان می گوید اگر بر این امر اصرار دارید، دست از نماز خواندن به فارسی برندارید: زیرا خواندنش از نخواندن نماز به طور کلی بهتر است اما در ادامه از نخستین جمله نماز یعنی «بسم الله الرحمن الرحیم» چنان تفسیر با عظمتی می کند که جز به زبان عربی معنی آن با واژگان «بخشنده و مهربان» راست نمی شود و البته این جوانان مجاب می شوند نماز را به سنت مالوف بخوانند و راستی را وقتی برای شعر فارسی چون غزل حافظ برآنیم قابل ترجمه نیست چگونه کلام وحی را قابل ترجمه می دانیم؟
پارسی زبانی نژاده، پاک، ستوده و بشکوه است. سخنگویی با ایزد نیز نیازمند هیچ محاکاتی نیست اما هرچیز ادبی دارد و ادب نماز سخنگویی به زبانی مشترک با واژگانی برگزیده در آیینی مبین است و این موضوع هیچ مناقشه ای با پاییدن زبان دیرسال پارسی ندارد.
انتهای پیام
مکر باخدا نکنند با بندگان خدا ریا نورزند اموال مردم را به یغما نبرند دین را اسباب تجارت نکنند ……خدارا با هر زبان که بخوانند ذات باری لبیک گوست.
گویاهمواره بایادداشت های متوالی اغایان بعنوان(خواندن نمازبه زبان فارسی) بهترانست!؟فارسی راپاس بداریم؟زبان عربی رازاپاس بداریم!!
من وقتی نماز می خوانم ذهنم فقط به ترجمه نماز بطور همزمان مشغول است و طبعا نمی توانم از آن لذتی ببرم و بخاطر حواس پرتی ناشی از آن ، بیشتر وقت ها هم رکعت بیشتر یا کمتر می خوانم و اشتباه در می آید. اما دنبال معنی جامعی از نماز به زبان فارسی هستم تا هر آنچه را می گویم بفهمم و از گفتگو با خدا لذت ببرم.