کمبود فضای سبز در همدان
سمانه جهانگیری عرش، در سایت همدان پیام نوشت: «اگر در چند دهه گذشته، کمتر از ۲۰درصد جمعیت سرشماری شده در شهرها زندگی می‌کردند، امروزه براساس آمارها و برآوردها، بیشتر از نیمی از جمعیت دنیا شهرنشین هستند و پیش‌بینی می‌شود این نسبت تا سال ۲۰۲۵ به ۶۱ درصد برسد.
این شرایط در حالی است که رشد شهرنشینی و افزایش جمعیت در شهری مانند همدان آلودگی هوا را در این سال‌ها به دنبال داشته که تشدید آن سبب از بین رفتن فضای سبز شهری شده است درصورتی که با افزایش فضای سبز در شهر می‌توان مانع از آلوده شدن آن شد. هم‌‌اینک وضعیت هوای همدان خطرناک است و این یک هشدار جدی است. سرانه فضای سبز استان آن‌طور که مسئولان اعلام کرده‌اند در حال‌حاضر چیزی حدود ۱۱مترمربع به ازای هر نفر است که گفته می‌شود به ۱۷ مترمربع خواهد رسید! در حالی که بر اساس اعلام مؤسسه محیط‌زیست سازمان ملل، این اعداد باید بین ۲۰ تا ۲۵مترمربع باشند و به‌طور کلی حدود ۱۵ تا ۱۶درصد از فضای کل شهر را دربرگیرند.
عدالتی در ایجاد فضای سبز شهری نیست
بر اساس بررسی‌های انجام شده، عمده فضای سبز ایجاد شده در همدان بیشتر در مناطق گردشگری و خوش آب و هوای شهر متمرکز شده‌است به‌طوری که می‌توان گفت ساکنان محله‌هایی که در مجاورت این مناطق هستند از فضای سبز بیشتری برخوردارند تا پایین شهرنشین‌ها که با حدود ۳۰ هزار نفر جمعیت متأسفانه از امکانات کمتری در حوزه فضای سبز برخوردارند چنانچه شهرداری تنها به ایجاد پارک‌های کوچک محله‌ای با چند درخت اکتفا کرده و به لحاظ بافت خانه‌هایی که بیشتر غیراصولی است فضایی برای سبزی و طراوت این محلات همه باقی نمانده است.
بر همین اساس ضرورت توسعه عادلانه فضای سبز در شهر همدان یکی از اقدامات مهمی است که پیش از این اعضای شورای ششم شورای شهر در شعارهای انتخاباتی خود به آن تأکید کرده‌اند، اما متأسفانه در عمل تا حدودی به فراموشی سپرده شده است البته در همین ارتباط قطع درختان به صورت عمده در برخی فضاها هم جای تأمل دارد که در گزارشی به آن خواهیم پرداخت.
نگاهی گذرا به فضای سبز در سایر شهرستان‌ها
بر اساس اطلاعات جمع آوری شده شهرستان ملایر ۲۲ مترمربع سرانه فضای سبز به ازای هر یک نفر را دارد که در مقایسه با آمار دیگر شهرستان‌ها به نظر می‌رسد به عدد جهانی ۲۰ تا ۲۵مترمربع نزدیک است.
در همین راستا باید گفت فضای سبز شهرستان کبودراهنگ به ازای هر نفر ۸ مترمربع، بهار ۴مترمربع، تویسرکان ۵/۵ مترمربع، قروه ۵/۵ مترمربع که در تلاش برای رسیدن به ۱۳مترمربع و نهاوند نیز درصدد ۲/۱۱ مترمربع شدن هستند.
ملایر پیش‌رو در ایجاد فضای سبز شهری
بر همین اساس می‌توان نتیجه گرفت در بین شهرستان‌های دهگانه همدان، وضعیت سرانه فضای سبز ملایر نسبت به استانداردهای جهانی بهتر ارزیابی می‌شود.
اگر بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵جمعیت استان همدان را چیزی حدود یک میلیون و ۸۰۰ نفر در نظر بگیریم و سرانه فضای سبزی که در حال‌حاضر مسئولان آن را ۱۱ مترمربع به ازای هر نفر می‌دانند لحاظ کنیم در همدان چیزی حدود ۱۹میلیون و ۸۰۰ مترمربع فضای سبز باید وجود داشته باشد!
حال اگر بر اساس آمار موالید و مرگ ومیر استان و اختلاف بین این دوکه ۷هزارو۶۵۶نفر را نشان می‌دهد می‌توان چنین نتیجه گرفت که هرساله بیش از ۷هزار نفر به جمعیت استان اضافه می‌شود باید حدود ۵ میلیون مترمربع به فضای سبز شهری( استان) افزوده شود.
نقش درختان و فضاهای سبز بر تعدیل آلودگی‌های هوا
امروزه شاهد افزایش گرد و غبار و آلودگی هوا در کشور و به تبع آن در استان همدان هستیم که این موضوع مربوط به امروز و دیروز نیست بلکه مشکلی است که بیشتر از یک دهه است به لحاظ نابود شدن پوشش گیاهی و بیابانی شدن زمین و سایر عوامل زیست محیطی کشور را درگیر کرده است.گیاهان همواره به عنوان جزء بسیار مهم و عمده در شالوده شهرها و تنها چاره مؤثر بر کاهش آلودگی‌های هوا محسوب می‌شوند. برگ درختان با جذب و حفظ گردوغبار و سایر ذرات معلق هوا تا زمان شست‌و‌شو و بارندگی ذرات معلق هوا را تا ۷۵درصد کاهش داده و تأثیر زیادی بر بهبود کیفیت هوا دارند.
امروزه شهرداران و طراحان فضای سبز سعی دارند با کاشت انواع درختان متناسب با نقش و کاربری آنها با شرایط اقلیمی و کارکردهای اکولوژیکی در هر شهر فضای شهر را سبز شهری را توسعه دهند تا در کنار ایجاد آرامش روحی برای شهروندان نقش وجودی فضای سبز را در سلامت خانواده‌ها پررنگ‌تر جلوه دهند، به‌طور متوسط می‌توان گفت درختان بزرگ می‌توانند ۲ تا ۳درصد میزان کربن هوا را کاهش دهند، یک درخت راش ۸۰ فوتی می‌تواند روزانه دی‌اکسید کربنی که معادل دی‌اکسید کربن ایجاد شده را توسط ۲خانواده ۲ نفره است، حذف کند، یک هکتار جنگل گیاهان سوزنی برگ در سال حدود ۱۶میلیون مترمکعب هوا را جذب و معادل ۵ هزار و۴۰۰ کیلوگرم کربن را به مواد آلی تبدیل می‌کنند و ۱۴هزار و ۴۰۰ کیلوگرم اکسیژن آزاد می‌کنند درختان همچنین به‌طور مستقیم از طریق ذخیره انرژی بر کیفیت هوا تأثیر می‌‌گذارند.
درختانی که به منظور ایجاد سایه بر منازل کاشته شده‌اند می‌توانند ۱۰ تا ۱۵درصد در هزینه خنک کردن و ۴ تا ۲۲درصد در هزینه‌های تأمین گرما از طریق مانع شدن در برابر جریان‌های باد مؤثر واقع شوند که البته مقدار این صرفه‌جویی با توجه به نوع درخت، محل کاشت و فضاسازی متغیر خواهد بود.
یک درخت در سال به‌طور متوسط ۲ کیلوگرم اکسیژن تولید می‌کند میزان اکسیژن آزاد شده به وسیله درختان پهن برگ در یک هکتار بین ۲هزار و۵۰۰ تا ۳ هزار کیلوگرم بوده و می‌تواند نیاز ۱۰ انسان را تأمین نماید.
به‌طور قطع ایجاد چنین محیطی بدون پوشش گیاهی میسر نیست وجود فضای سبز به‌ویژه اگر با چمن‌کاری، گل‌کاری و کاشت درختچه‌های زینتی همراه باشد، بی‌گمان در ایجاد تنوع و محیطی شاد برای گردش و کاستن از سر و صدا در گستره شهری همدان و بالابردن روحیه مردم و نیز ایجاد محیط مناسبی برای آرامش خانواده‌ها در دنیای شلوغ و پرتنش امروزی نقش به‌سزایی خواهد داشت.
در هر حال به منظور کاهش آلودگی و افزایش سرانه فضای سبز در همدان به نظر می‌رسد یکی از راهکارهای اصلی برای توسعه سرسبزی در همدان، اجبار به کاشت درخت در کنار کارخانجات، ساختمان‌های مسکونی پس از تخریب و از همه مهم‌تر توجه مدیریت شهری به توسعه بیش از پیش فضای سبز در کنار ایجاد مراکز گردشی و پاساژها و مراکز خرید باشد.
از طرفی پیشنهاد می‌شود قوانین مربوط به حفظ اراضی و فضاهایی که از آن به عنوان کاربری فضای سبز یاد می‌شود بار دیگر مرور و بازنگری شود تا به این راحتی که امروزه خبرهای آن را می شنویم درختان شهر قطع نشوند و سرسبزی همدان به یغما نرود.»
انتهای پیام
