آماری از سالمندان مشهد و روند افزایش سالمندی در کشور
«مدیر جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد: در حوزه دانشگاه علوم پزشکی مشهد بالغ بر ۵۱۲ هزار نفر سالمند وجود دارد.»
بهاره موفقی در روزنامه خراسان رضوی نوشت: «گرد و غبار پیری بر هرم جمعیتی کشور نشسته است، طوری که ۶/۹ درصد از جمعیت تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد را سالمندان تشکیل می دهند. وضعیت نگران کننده است و آمارها نشان می دهد که اگر این روند ادامه یابد، تا سال ۲۰۵۰ میلادی میزان جمعیت سالمند به بیش از ۳۰ درصد افزایش خواهد یافت؛ موضوعی که اگر تمهیدات لازم در مواجهه با آن صورت نگیرد وضعیت کشور را همه جانبه تحت الشعاع خود قرار خواهد داد. همچنین در شرایط بغرنج از نظر نیروی کار با جمعیت سالمندی مواجه خواهیم شد که نیازمند مراقبت های درمانی هستند، در حالی که ظرفیت موجود، کفافِ پاسخگویی به نیازهای جمعیت سالمند را نخواهد داد. در این گزارش به گفت و گو با مدیر جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد می پردازیم تا وضعیت جمعیت سالمند تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد را جویا شویم.
سهم ۶/۹ درصدی جمعیت سالمندان تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد
محمد احمدیان، مدیر جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد در پاسخ به چگونگی میزان آمارها درباره تعداد جمعیت سالمند در سطح دانشگاه علوم پزشکی مشهد بیان کرد: هماکنون در حوزه دانشگاه علوم پزشکی مشهد بالغ بر ۵۱۲ هزار نفر سالمند وجود دارد. این عدد ۶/۹ درصد جمعیت دانشگاه را به خود اختصاص می دهد. حدود ۴۸ درصد از سالمندان مرد و ۵۱ درصد از آنان زن هستند. حدود ۷۹ درصد ساکن شهرند و حدود ۲۰ درصد در روستاها زندگی می کنند. وی افزود: به کسانی سالمند می گوییم که بالای ۶۰ سال سن دارند، اما تعریف جهانی در برخی از کشورها سن ۶۵ سال را مدنظر قرار می دهد. مدیر جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد: وقتی شما می گویید سالمندی جمعیت، مولفه دومی که مطرح می شود این است که برای این ۶/۹ درصد جمعیت سالمند قرار است چه اتفاقی بیفتد.
طبق بررسی های آماری وزارت بهداشت، صندوق جمعیت جهانی سازمان ملل و مطالعات خودمان طی چند سال آینده میزان جمعیت سالمند از ۱۰ درصد هم خواهد گذشت و در سال ۲۰۵۰ میلادی ممکن است به بالای ۳۰ درصد برسد. طبیعتا مولفه سالمندی روی نیروی کار، نیروهای امنیتی، آموزش دهنده و… تاثیر می گذارد. وی افزود: بحث سوم پنجره جمعیتی است و به این اشاره دارد که تعداد موالید و کودکان و نوجوانان زیر ۱۵ سال و تعداد افراد سالمند ما با هم مقایسه شوند. تا زمانی که میزان درصد سالمندان از مرز ۷۰ درصد نگذشته باشد؛ یعنی میزان موالید ما بیشتر باشد، امیدی به پویایی و پیشرفت و گشتن چرخه اقتصاد ما هست؛ چون تعداد آدمهایی که کار می کنند نسبت به آدمهایی که بازنشست شده اند، بیشتر است. زمانی که این درصد از مرز ۷۰ درصد بیشتر شود و تعداد سالمندان بیشتر شود، این پنجره بسته می شود. پیش بینی شده است که اگر با همین روند پیش برویم تا سال ۱۴۳۰ این پنجره بسته می شود.
روند افزایشی جمعیت سالمند طی سالهای اخیر
دکتر احمدیان در پاسخ به این سوال که میزان جمعیت سالمند استان نسبت به میانگین کشوری چقدر است، بیان کرد: چندان فرقی ندارد. در کشور این میزان حدود ۱۰ درصد است. در برخی از استان ها مثل شهرهای شمالی تا مرز ۱۴ درصد هم رسیده است. وی در پاسخ به این سوال که برای جمعیت سالمند در سال آینده چه برنامه ای دارید، گفت: برنامه ریزی برای سالمندان دو بعد دارد که برای بعد سلامت برنامه داریم؛ برنامه های بهبود شیوه زندگی سالم برای سالمندان، ادغام آموزه های طب ایرانی برای سالمندان، مراقبت پایه سالمندان و خطرپذیری سالمندان چهار برنامه پایه ای است که بر اساس تعداد و پیش بینی آینده آنها طرح ریزی شده است، اما اینکه در سطح کشور چه خواهد شد باید از استانداران پرسیده شود، چون این سالمندان در خیابان معبری برای عبور میخواهند، اتوبوس برای سوار شدن باید دارای پله های مناسب باشد، مراکز نگهداری و خدمات خاص خود را می خواهند که این برمی گردد به مدیریت خدمات شهری که آیا ما در آینده، شهری دوستدار سالمند را خواهیم داشت یا خیر.
دکتر احمدیان در پاسخ به این سوال که کدام شهرستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد به ترتیب بیشترین جمعیت سالمند را دارند، بیان کرد: شهرستانهای کوهسرخ، درگز و قوچان دارای بیشترین جمعیت سالمند و شهرستانهای تایباد، خواف و سرخس دارای کمترین میزان جمعیت سالمند در حوزه دانشگاه علوم پزشکی مشهد هستند. او درباره چگونگی سیر روند افزایش جمعیت طی سالهای اخیر گفت: در سال ۱۳۹۹ به میزان ۵۶/۸ درصد، سال ۱۴۰۰ به میزان ۸۴/۸ درصد، سال ۱۴۰۱ و سال ۱۴۰۲ به میزان ۵۹/۹ درصد بوده است.
سیر سالمندی طبق مقایسه این چند سال یکنواخت بوده، اما افزایشی است. مدیر جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد در پاسخ به این سوال که تدبیر دانشگاه علوم پزشکی برای جلوگیری از سالمندی جمعیت چیست، بیان کرد: سالمندی پدیده ای طبیعی است که دارد اتفاق می افتد، اما برای پیشگیری از سالمندی ابزاری که در هر جامعه ای وجود دارد، جوانی جمعیت است؛ یعنی باید آمار ازدواج، ازدواج به هنگام و فرزندآوری افزایش یابد. این موضوع از طریق استانداری هر استان و وزرات کشور در قالب جوانی جمعیت در حال پیگیری است و دانشگاه علوم پزشکی مسئول کمیته بهداشت و درمان جوانی جمعیت استان ها هستند. ما غیر از این که کارهای آموزشی داریم، کارهای درمانی و تخصصی خود را نیز عهده دار هستیم.
او خاطرنشان کرد: تکان دهنده ترین آماری که در سطح کشوری روی آن مانور داده می شود این است که ما یک کشوری هستیم با میزان سالمندی ۱۰ درصد که در کنارمان کشورهایی هستند که درصد سالمندی شان حدود ۱۰ درصد یا کمتر است. اگر فاکتورهای جمعیتی در همین میزان باقی بماند تا سال ۲۰۵۰ میلادی میزان سالمندی در ایران به ۳۰ درصد می رسد. یعنی کشوری پیر در بین کشورهای جوان می شویم که این موضوع از حیث نیروی کار و حفاظت از حریممان مخاطره ای برای ما محسوب می شود.
وجود ۱۶۰۰ واحد مراقبتی برای سالمندان در سطح دانشگاه علوم پزشکی مشهد
مدیر جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد در پاسخ به چگونگی اقدامات دانشگاه علوم پزشکی برای مراقبت از سالمندان بیان کرد: مراقبت از گروه سالمند ما بدین صورت است که در همه خانه های بهداشت و پایگاه های سلامت حدود هزار و ۶۰۰ واحد مراقبتی داریم که به طور متوسط هر ۱۲ هزار نفر جمعیت به یکی از پایگاههای ما در شهر و هر ۴ هزار نفر به یکی از پایگاههای ما در روستاها دسترسی دارند. وی افزود: در این واحدها نیروی کارشناس بهداشتی آموزش دیده وجود دارد. مراقبت های این عزیزان از قبیل آزمایش چربی خون و قند خون رایگان انجام می شود. همچنین آموزش های مرتبط با سبک زندگی برای آن ها نیز رایگان است. کسانی که کسالت دارند و شناسایی می شوند توسط نیروی کارشناس ما به پزشک خودمان ارجاع داده می شوند که به صورت رایگان ویزیت می شوند. حتی اگر نیاز باشد به پزشک متخصص بیمارستان هم ارجاع می دهیم و مهم تر از آن پیگیر هستیم.»
انتهای پیام
