موافقت و مخالفت چند چهره‌ی اصلاح‌طلب با ایده‌ی تشکیل شورای میانه‌روها
ایده‌ی تشکیل شورای میانه‌روها با حضور سیدمحمد خاتمی، حسن روحانی، علی‌اکبر ناطق نوری، علی لاریجانی و سیدحسن خمینی همچنان در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها با واکنش‌هایی همراه شده است.
خبرگزاری ایلنا در گفت‌وگو با چند فعال سیاسی اصلاح‌طلب به این ایده پرداخته است که در ادامه می‌خوانید:
على شکورى راد سخنگوى جبهه اصلاحات ایران در یک گفتگوى کوتاه عدم پذیرش اصلاح از سوى حاکمیت را علت بن بست سیاسى موجود در کشور دانست و تأکید کرد که برای خروج از این بن بست سیاسی نیازمند وفاق ملی هستیم.
متن کامل این گفتگو به شرح زیر است:
سخنگوی جبهه اصلاحات در پاسخ به این سوال که با توجه به مطرح شدن احتمال تشکیل جبهه میانه‌روها با حضور برخی شخصیت‌های نظام از جمله آقایان ناطق نوری، روحانی، خاتمی، لاریجانی، و سیدحسن خمینی، چقدر ضرورت دارد بزرگان نظام برای برون رفت از شرایط موجود دور هم جمع شوند گفت: نظر ما همیشه این بوده که برای هر کار بزرگی در کشور از جمله خروج از بن‌بست سیاسی موجود، نیاز به وفاق ملی است و برای رسیدن به وفاق ملی نیاز به فضای گفتگو.
وی افزود: بنابراین اینکه بزرگان دور هم جمع شوند و گفتگو و چاره‌جویی کنند خوب است، اما اینکه بزرگان در یک سمت جمع شوند و گوش شنوایی در سمت حاکمیت وجود نداشته باشد، کار را به جایی نمی‌رساند و به نظر من مهمترین مساله ما این است که حرف‌ها و دلسوزی‌های بزرگان ،احزاب، کارشناسان و صاحب‌نظران در رأس حاکمیت مورد توجه قرار نمی‌گیرد و به همین دلیل دوقطبی شکل گرفته در کشور، در حال تشدید است.
شکوری راد در پاسخ به این سوال که همزمان با اعتراضات اخیر، برخی از شخصیت‌های سیاسی و چهره‌های اصلاح طلب با سران حاکمیت گفتگوهایی داشتند که در ادامه این روند متوقف شد. فکر می‌کنید احتمال تشکیل این گروه میانه چقدر می‌تواند در تداوم گفتگوها مؤثر باشد و درباره چرایی آن گفت: هیچ تاثیری ندارد. به دلیل اینکه گفتگوهایی که آغاز شد عملا از طرف حاکمیت متوقف شد و ادامه پیدا نکرد. وقتی حتی رؤسای سه قوه برای این دیدارها با مشکل مواجه می‌شوند، طبیعتا سخن گفتن نه امکان‌پذیر است و نه مؤثر.
شکوری‌راد در پاسخ به این سوال که فکر می‌کنید در صورت تشکیل، این گروه برای انتخابات برنامه مشخصی داشته باشد گفت: در شرایط موجود صحبت از انتخابات حالت تهوع ایجاد می‌کند. وی افزود: با وضعیتی که در‌حال‌حاضر در کشور وجود دارد، انتخابات موضوعیتی برای گفتگو ندارد.
سخنگوی جبهه اصلاحات در پاسخ به این سوال که اگر این گروه شکل بگیرد و در زمان انتخابات برنامه‌های خودشان را ارائه دهند، احتمال دارد از سمت اصلاح طلبان اقبال صورت بگیرد گفت: تا وقتی پذیرش اصلاح در حاکمیت وجود ندارد، خیر. زیرا اصلا انگیزه‌ای برای گفتگو در ارتباط با انتخابات وجود ندارد تا اگر چنین جمعی که من از آن خبر ندارم بخواهد شکل بگیرد، بتواند تاثیر بگذارد.
علی باقری فعال سیاسی اصلاح‌طلب در پاسخ به این سوال که با توجه به در پیش بودن برگزاری انتخابات مجلس در سال آینده چقدر ضرورت دارد اصلاحاتی در قانون اساسی انجام شود تا ضمن بهبود ساز و کارهای قانونی شاهد مشارکت مردم هم باشیم، گفت: قانون اساسی در حوزه انتخابات، مثل حوزه‌های دیگر نقایصی دارد، از جمله مهمترین آن این است که نظام انتخاباتی ما با نظام حزبی گره نخورده؛ یعنی در نظام سیاسی و در قانون اساسی هم حزب و هم نهاد انتخابات را به رسمیت شناختیم اما این دو منفک از هم هستند.
وی افزود: حزب برای خودش کار می‌کند و انتخابات غیرحزبی برگزار می‌شود. این مهمترین ایرادی است که ما داریم و باید در مجموعه قوانین ما برطرف شود. منتهی تصورم این است که این شرط الزامی، برای داشتن یک انتخابات آبرومند و استاندارد نیست. یعنی ما با همین قوانین موجود به ویژه با قانون اساسی موجود، با تغییر در قوانین عادی حتی مشکل این موضوع را می‌توانیم برطرف کنیم. درست است نظام انتخاباتی و حزبی ما به هم گره نخورده اما قانون اساسی ما این را نهی نمی‌کند، یعنی مسکوت مانده و ما می‌توانیم در قوانین عادی حتی این مشکل را هم حل کنیم.
باقری تصریح کرد: از آن فراتر من فکر می‌کنم مشکل ابتدایی در حوزه برگزاری انتخابات استاندارد شاید به این بحث هم برنگردد و آن معطوف به ایجاد آزادی در حق رأی دادن، انتخاب کردن و انتخاب شدن است. یعنی در آن حوزه‌هاست که حتی با قوانین فعلی اگر تغییراتی را به وجود بیاوریم و با وسعت نظر به شیوه اعمال قانون نگاه کنیم، حتی با این قانون انتخابات هم می‌توانیم انتخابات آبرومندی برگزار کنیم کما اینکه قبلا هم این اتفاق افتاده است. بنابراین من مشکل را در قوانین نمی‌بینم، مشکل را در مجریان قانون و اراده‌ای که در کشور برای برگزاری انتخابات استاندارد باید وجود داشته باشد، می‌بینم.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است در انتخابات آتی اصلاح‌طلبان حضور پرشور و برنامه‌ریزی شده‌ای داشته باشند، گفت: این موضوع را نمی‌دانم اما به مولفه‌های متعددی بستگی دارد که پیش‌بینی آن برای سال آینده از جانب خودم امکان‌پذیر نیست. امیدوارم فقط برگزاری انتخابات استاندارد در سال آینده نوید دهنده یکسری اصلاحات ساختاری در کشور باشد.
باقری در پاسخ به این سوال که در روزهای گذشته از تشکیل شورای میانه‌روها با حضور آقایان خاتمی، روحانی، ناطق نوری، لاریجانی، سیدحسن خمینی صحبت شده است این موضوع چقدر صحت دارد و آیا قرار است چنین تشکل سیاسی شکل بگیرد، گفت: تا جایی که من مطلع هستم این خبر صحت ندارد. اینکه در آینده شکل بگیرد را نمی‌دانم اما در حال حاضر چنین بحثی وجود ندارد.
محمد سلامتی دبیرکل سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی در پاسخ به این سوال ارزیابی شما از ضرورت تشکیل گروه دلسوزان نظام برای برون رفت از شرایط موجود چیست و تا چه اندازه تشکیل این گروه می‌تواند کارساز باشد، گفت: اگر چنین گروهی تشکیل شود، باید گوش شنوا و اراده‌ای برای اجرای پیشنهادهای جمع‌بندی شده آنها وجود داشته باشد. اما متاسفانه ظاهرا چنین گوش شنوا و اراده‌ای وجود ندارد.
وی افزود: البته نیازی به تشکیل چنین گروهی نیست. احزاب، گروه‌ها و شخصیت‌های مختلف به طرق گوناگون و بارها نظرات و پیشنهادات خود را برای حل مسائل و رفع مشکلات به مسئولان و دست اندرکاران منتقل کردند، ولی اثری در کار آنها منعکس نشده است. این امر به دلایل مختلف برمی‌گردد. از جمله اینکه جناح یکدست حاکم، چارچوب فکری خود در همه زمینه‌های مربوط به اداره امور کشور را، برتر از دیدگاه‌های دیگران دانسته و لذا نیازی به مشورت با دیگران که احیانا تضاد بنیادی با آنها دارند، در خود احساس نمی‌کنند.
سلامتی تصریح کرد: لذا این طرز تفکر آن‌هاست که اجازه مشورت و کمک گرفتن از دیگران را به آنها نمی‌دهد. آنها این دیدگاه را انقلابی و دیدگاه دیگران را غیرانقلابی می‌دانند. گرچه معیارهای حاکم بر این دیدگاه آنها را از انقلابی بودن دور می‌کند. اما به هرحال آنها برای متمایز نشان دادن خود با دیگر دیدگاه‌ها آن را انقلابی می‌نامند. به عنوان نمونه در مورد انتخابات، آزادی انتخابات باید مشی هر انقلابی و آزادی‌خواهی باشد، به خصوص وقتی یک انقلاب با تاکید بر آن، انتخابات را در قانون اساسی نهادینه کرده باشد. اما در عمل مشاهده می‌شود جناح حاکم چنین آزادی را برنمی‌تابد و به انسداد سیاسی بیشتر گرایش نشان می‌دهد. نکته دوم اینکه چنانچه دست اندرکاران، پیشنهادات دلسوزانه را هم بپذیرند، آنها در سطح قابل قبولی از مدیریت نیستند که قادر باشند آنها را اجرایی کنند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا می‌توان امیدوار بود که این گروه بتوانند برای انتخابات آینده مردم را به مشارکت بیشتر ترغیب کنند، گفت: معمولا برنامه انتخابات توسط احزاب و گروه‌ها تهیه می‌شود. طبیعتا در انتخابات آینده هم این امر باید اتفاق بیافتد در صورتی که راه شرکت در انتخابات آینده مانند دو انتخابات گذشته بسته نشود. جناح حاکم علاقه‌ای برای حضور رقیب در انتخابات را ندارد. بنابراین هر برنامه‌ای که توسط اصلاح‌طلبان و دیگران ارائه شود از سوی این بخش از حاکمیت با بی‌اعتقادی مواجه می‌شود.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب در پاسخ به سوالی در خصوص ضرورت بازیابی اعتماد مردم توسط گروه دلسوزان نظام گفت: همانطور که قبلا گفته شد، نیازی به تشکیل گروه جدید نیست. بلکه باید احزاب و گروه‌های موجود که هر کدام بخشی از جامعه را نمایندگی می‌کنند، به رسمیت شناخت و به آنها میدان داد تا در عرصه سیاسی حضور پررنگ و تاثیرگذاری داشته باشند.
وی افزود: همه گروه‌ها و احزاب باید در بازیابی اعتماد همه مردم تلاش کنند. اما باید توجه داشت که سهم حاکمیت در بی‌اعتمادی به وجود آمده که به دلیل ایجاد محدودیت سیاسی و در نتیجه کاهش کارایی احزاب و گروه‌ها بوده به مراتب بیشتر است. بنابراین به همان نسبت وظیفه حاکمیت در ایجاد اعتماد مردمی سنگین‌تر از گذشته است. این کار از این جهت مهم است که اکثریت جامعه با این شیوه عمل مسئله داشتند و در دو انتخابات گذشته هم مشارکت آنها گویای همین مساله است.
سلامتی در پاسخ به این سوال که شخصیت‌های دلسوز نظام که می‌توانند در کنار یکدیگر قرار بگیرند چه کسانی هستند، گفت: شخصیت‌های دلسوز نظام فراوان هستند. اما باید اصل را بر محور احزاب و گروه‌ها که ماندگارتر هستند، قرار داد. البته درست است که برخی شخصیت‌ها حتی از بعضی گروه‌ها و احزاب نفوذ اجتماعی بیشتری دارند اما در یک جامعه مدنی، میدان باید در اختیار احزاب باشد تا دموکراسی نهادینه شود. این کار از اهمیت تاثیر مثبت ظرفیت سیاسی و اجتماعی شخصیت‌ها چیزی کم نمی‌کند.
روزنامه‌ی آرمان نیز چند روز قبل به ایده‌ی تشکیل شورای میانه‌روها پرداخته بود که متن کامل این گزارش در پی می‌آید:
بسیاری از عقلا و دلسوزان کشور معتقدند که در شرایط کنونی باید روندها به سمت و سویی باشد که هر چه بیشتر شاهد نزدیکی ملت و حاکمیت باشیم و این مهم نیز تحقق نخواهد یافت، مگر اینکه سازوکارهای مشخصی در این راستا ایجاد شود. چرا که قدرمسلم امروز به‌واسطه برخی عملکردهای ناموفق در حوزه اقتصاد و معیشت مردم وضعیت مساعدی در جامعه حکمفرما نیست. مردمی که امیدوار بودند تا براساس وعدههای دولت در جهت حل مشکلات اقتصادی سفرهشان رونق بگیرد و شرایط معیشتی بهتری از قبل پیدا کنند، اما روند امور و عملکردها به نحوی پیش رفت که این امیدها و آرزو کاهش یافت. حال اینکه در چنین شرایطی دولت و حاکمیت درصدد است تا اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی را بازیابی کند تا در نهایت شرایط مطلوبی حاکم شود. این در حالی است که عدهای معتقدند اگر بنا بر این باشد باید اصلاحات و تغییراتی نیز صورت گیرد تا جامعه نیز بدین باور برسد که قرار است تغییراتی در جهت بهبود وضعیت فعلی انجام شود. چیزی که بعضا از آن به‌عنوان حکمرانی نو یا خوب یاد می‌آید. به همین جهت عقلا و دلسوزان بر این باورند که برای رسیدن به چنین شرایطی ابتدا باید سیاستها و رویکردها تغییر کند و از آن مهمتر میانهروی جایگزین تندروی شوند چه اینکه انتخابات مجلس دوازدهم نیز در پیش است و با توجه به دو انتخابات قبلی و حضور مردم در پای صندوقهای رای اتخاذ چنین تصمیمی می‌تواند بازهم تنور انتخابات را داغ‌تر کند. لذا حضور و نقشآفرینی افراد تاثیرگذاری چون سیدمحمد خاتمی، سیدحسن خمینی، علی‌اکبر ناطق نوری، حسن روحانی و علی لاریجانی به‌عنوان چهره‌های میانهرو می‌تواند نوعی بالانس در جامعه و حتی در ادامه در قدرت تقنینی و اجرایی ایجاد کند. چیزی تحت عنوان شورای میانه‌روها که بتواند هم زمانی‌که به اقناع جامعه میپردازد با حاکمیت نیز به گفت‌وگو بنشیند تا شرایط و فضا بازتر شود تا افراد نخبه، کاردان و توانمند بتوانند در عرصه حضور پیدا کنند و با حضور در مجلس شرایط را بهبود بخشند. هر چند که به نظر میرسد اگر اقناع افکارعمومی غیرممکن نباشد، اما بسیار سخت مینماید. غلامعلی رجایی در این خصوص میگوید: برای تشکیل چنین شورایی در حد همین معتدلین هم موانعی وجود دارد. محمد مهاجری، فعال سیاسی اصولگرا نیز معتقد است: «این اتفاق را هم شدنی نمی‌دانم، هم مفید نمی‌دانم.» حال باید دید که در ماههای پیشرو نوع نگاه و رویکرد حاکمیت به این مساله چگونه خواهد بود.
وضعیت بحرانی فرصت را از عقلا و میانه‌روها میگیرد
یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب در ارتباط با احتمال نقشآفرینی چهره‌های میانهرو در جامعه و نوع رویکرد حاکمیت به این موضوع اظهارداشت: به‌رغم تکانههایی که در حوادث چند ماه اخیر وارد شد، نشانه‌هایی از تغییرات در حاکمیت دیده نمی‌شود. معمولا در پزشکی مساله درد را برای بدن یک موهبت می‌دانند. چون هشداری است که نشان می‌دهد بدن با یک مشکل روبهروست و فرد بعداز درد تلاش می‌کند خود را مداوا کند. غلامرضا ظریفیان به «آرمان‌ملی» گفت: این ترومای سنگینی که به کشور وارد شد و پیشبینیهایی هم میشد که اگر دست به اصلاح نزنیم و مناسب با نیازهای جامعه تغییراتی ایجاد نکنیم با بحران روبهرو میشویم، اما به‌نظر نمیرسد که در ظاهر اتفاقی رخ داده باشد. چرا که همچنان با ادبیات پیشین نسبت به تحولات نوین حرف زده می‌شود.عضو حزب مجمع ایثارگران اصلاح‌طلب بیان کرد: بخشی از وضعیت اقتصادی امروز کشور به ناکارآمدی مدیران و بخشی هم به بحث تحریم باز میگردد که حاصل این دو باعث شده تا اعتماد اجتماعی آسیب ببیند. وزیر علوم دولت اصلاحات اظهارکرد: اگر برای قطار تورم، افزایش قیمت دلار و گسترش بحرانهای اقتصادی تدبیر ریشهای انجام نشود خود این وضعیت جامعه را با بحرانی روبهرو خواهد کرد که فرصت را از جریانات سیاسی در جهت استفاده از عقلا و نیروهای میانه برای بهبود شرایط استفاده کنند؛ میگیرد. وی تصریح کرد: آن زمان دیگر مساله جامعه این نخواهد بود که گروه‌های میانهرو یا عقلا تصمیم‌گیرنده باشند. ظریفیان عنوان کرد: باید هر چه زودتر برای حل این مسائل با رجوع به عقلای اقتصادی و سیاسی مساله را تبیین و کاهش داد تا برسیم به اینکه چگونه در عرصه سیاست چه سازوکارهایی به‌کار گیریم که اعتماد ترمیم گردد.
تشکیل جبهه میانه‌روها؟
یک نماینده ادوار مجلس درباره احتمال نقشآفرینی حسن روحانی، رئیسجمهور پیشین و علی لاریجانی، رئیس پیشین مجلس اظهارداشت: چندان در جریان کار آقای روحانی و آقای لاریجانی نیستم، اما درباره اینکه این آقایان در آینده مجددا وارد قدرت سیاسی می‌شوند و یا خیر در حال حاضر به شکل قطعی نمیتوان سخن گفت. علی مطهری درباره پیشنهاد تشکیل شورای میانه‌روها با ترکیب سیدمحمد خاتمی، حسن روحانی، علی لاریجانی، علی‌اکبر ناطق نوری و سیدحسن خمینی گفت: اصلا به این افراد اجازه نخواهند داد که فعالیتی به این شکل یا به‌صورت یک جبهه سیاسی داشته باشند. نایبرئیس مجلس دهم با تاکید بر اینکه «تشکیل شورای میانه‌روها و فعالیت این افراد قطعا به نفع نظام است»، اظهارکرد: اگر چنین افرادی امکان حضور در انتخابات را داشته باشند قطعا به سود نظام تمام خواهد شد، اما به شرط اینکه این امکان را برای فعالیت آنان فراهم باشد. در حال حاضر سیاستگذاران فعلی کشور به این موارد فکر نمی‌کنند.»
انتهای پیام
اینهم جرج تاون داخلی جای مصی قمی کلا ومنتظر السلطنه و ربع پهلوی میر حسین موسوی و گلشیفته فراهانی و عبدالله مهتدی و خلاصه اتوبوس مجانی