«روسیه ایران را برگ برنده خود در برابر غرب می‌داند»

آرمان ملی نوشت: چندی پیش بود که پس از گمانه‌زنی‌ها پیرامون احتمال سفر ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه به تهران سخنگوی کرملین اعلام کرد ولادیمیر پوتین، سه‌شنبه هفته آینده (۲۸تیر) در سفر به تهران با رجب طیب اردوغان، همتای ترکیه‌ای خود و ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران، دیدار خواهد کرد و به نوعی مهر تاییدی بر گمانه‌زنی‌‌ها در این خصوص زد. این در حالی است که سفر ولادیمیر پوتین به تهران را از حیث اینکه بلافاصله پس از سفر جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا به اسرائیل و عربستان سعودی در این هفته انجام می‌شود، بررسی کرد. انتظار می‌رود که در سفر بایدن برنامه هسته‌ای و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران موضوع اصلی بحث و گفت‌وگوها باشد. در شرایطی کرملین روز سه‌شنبه خبر این سفر طی هفته آینده را منتشر کرد که تنها ساعاتی پیش از آن کاخ سفید ادعا کرده بود که روسیه خواستار آن شده تا ایران «صدها» پهپاد از جمله پهپادهایی که قادر به حمل تسلیحات هستند را برای استفاده در اوکراین در اختیار این کشور بگذارد. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید دوشنبه مدعی شده بود که از نظر آمریکا هنوز مشخص نیست که آیا ایران این پهپادها را در اختیار روسیه قرار داده یا خیر؛ اما ایالات متحده اطلاعاتی در اختیار دارد که نشان می‌دهد ایران آماده آموزش نیروهای روسی برای استفاده از آنها در ماه جاری است. تصمیم ایالات متحده در انتقاد علنی از همکاری این دو کشور در حالی صورت می‌گیرد که اسرائیل و عربستان سعودی، به‌عنوان دو شریک منطقه‌ای این کشور، به دلیل منافع داخلی خود در برابر پیوستن به تلاش‌های جهانی برای تحریم روسیه به‌خاطر اقدامش در اوکراین مقاومت کرده‌اند. از طرفی دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین اعلام کرده که پوتین در سفر به تهران با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه دیدار جداگانه‌ای نیز خواهد داشت. در حالی که در ماه مارس، اردوغان به میانجیگری مذاکرات بین نمایندگان روسیه و اوکراین در استانبول ترکیه کمک کرد؛ اما پسکوف گفته در این دیدار هیچ بحثی در مورد دور جدیدی از چنین مذاکراتی وجود نخواهد داشت. پالیتیکو نیز در گزارشی سفر پوتین و اردوغان به ایران را موردتوجه قرار داده و متذکر شده این دومین سفر خارجی پوتین از زمان دستور حمله به اوکراین، پس از سفر ماه ژوئن او به آسیای میانه خواهد بود. طبق این گزارش، گفت‌وگو بر سر مسائل سوریه از محورهای اصلی این دیدار سه‌جانبه خواهد بود؛ جایی که اخیراً اعلام تصمیم آنکارا برای آغاز عملیات نظامی در شمال این کشور مورد اعتراض علنی تهران و مسکو قرار گرفته است.

کرملین یک روز پس از اینکه آمریکا، ایران را به ارسال پهپادهایی با قابلیت حمل سلاح به روسیه متهم کرد، از قطعی شدن سفر هفته آینده ولادیمیر پوتین به تهران خبر داد. سخنگوی کاخ کرملین روز سه‌شنبه اعلام کرد که رئیس‌جمهوری روسیه سه‌شنبه آینده ۱۹جولای برای شرکت در دیدار سه‌‌جانبه با همتایان ایرانی و ترکیه‌ای خود در چارچوب مذاکرات آستانه برای حل و فصل دیپلماتیک مسائل سوریه به تهران سفر می‌‌کند. بدین ترتیب، پوتین بلافاصله پس از پایان سفر جو بایدن به اسرائیل و عربستان سعودی با محوریت برنامه هسته‌‌ای ایران، عازم تهران خواهد شد. در همین راستا رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، امیدوار است که سفر آقای پوتین به تهران در شرایطی که هر دو کشور تحت تحریم‌‌های آمریکا قرار دارند، زمینه گسترش همکاری‌های اقتصادی دو جانبه ایران و روسیه را فراهم کند. در راستای بررسی اهداف سفر ولادیمیر پوتین به تهران، «آرمان‌ملی» گفت‌وگویی با علی‌اصغر زرگر، تحلیلگر ارشد مسائل بین‌الملل داشته است که در ادامه می‌خوانید:

پوتین با چه اهدافی در روزهای آینده به تهران سفر خواهد کرد؟

سفر پوتین به تهران با اهداف مختلفی در دستور کار قرار گرفته است که شاید اولین آن‌ها پاسخ پوتین به سفر رئیس‌جمهوری ایران به مسکو بوده است. باید توجه داشت که چنین مجموعه سفرهایی نشان دهنده این است که دو کشور روابط در سطح عالی دارند و همواره در این سفرها یک هیات همراه نیز حضور دارد تا امور مربوط به توسعه روابط را در دستور کار قرار دهند. بنابراین پوتین مشخصا با اهداف اقتصادی و سیاسی متعددی به تهران می‌آید که احتمالا منجر به افزایش سطح تعاملات اقتصادی میان دو کشور نیز شود. از سوی دیگر روسیه همچنان به مساله سوریه نگاهی ویژه دارد و قصد ندارد تا این حوزه را از دست دهد و به همین علت نشستی سه‌جانبه با حضور ترکیه نیز دارد.

ارتباطی میان سفر بایدن به منطقه و پوتین به ایران وجود دارد؟

نزدیکی این دو سفر شاید بیانگر این باشد که منطقه خاورمیانه به دو ائتلاف مجزا تقسیم شده است که یکی روابط نزدیک‌تری با روسیه دارد و دیگری نیز مجری اهداف آمریکا خواهد بود. بایدن با سفر به خاورمیانه می‌خواهد بیان کند که همچنان این منطقه برای آمریکا اهمیت دارد و در این راستا تلاش می‌کند تا صرفا نقش پشتیبان را ایفا کرده و خود به مسائل مهم‌تری نظیر روسیه و چین رسیدگی کند. آمریکا نمی‌خواهد امنیت منطقه خاورمیانه از بین برود و در این راستا تلاش می‌کند که اتحادی فراگیر ایجاد کند تا ضربه‌ای به ذخایر مهم انرژی در جهان وارد نشود. با توجه به این مسائل مهم، پوتین نیز این زمان را فرصت مناسبی دیده تا به منطقه بیاید و تا حدودی در مقابل ائتلاف عبری و عربی تحرکاتی انجام دهد. پوتین در این روزها جای پای خود را در سیاست روسیه تثبیت کرده و از سوی دیگر به‌واسطه تحریم‌ها، روابط صمیمی‌تری با ایران ترسیم کرده است. به همین علت پوتین می‌خواهد نشان دهد که در مقابل ائتلاف‌های آمریکا، بی‌برنامه نیست و دست پری در این زمینه دارد و می‌تواند با برگ قدرتمند ایران وارد بازی شود. روسیه با حضور در سوریه و در همکاری با ایران می‌خواهد جایگاه خود را در خاورمیانه حفظ کند. در همین راستا شاهد بودیم که روسیه مخالفت خود را با حملات اسرائیل به خاک سوریه نشان داده بود و حتی از قدرت‌نمایی ترکیه در شمال سوریه نیز گلایه دارد و به همین علت اختلافاتی در این حوزه ایجاد شده است. پوتین به نحوی نشان خواهد داد که ائتلاف عبری و عربی در تضاد با منافع این کشور است و به شکلی با این ائتلاف مقابله خواهد کرد. روسیه امروز از مواضع ایران رضایت دارد و در این سفر به شکلی از سیاست‌های اخیر ایران قدردانی می‌شود. باید توجه داشت که سیاست ایران در قبال اوکراین معقولانه بوده و علاوه بر اینکه جنگ را محکوم کرده و خواستار راه حل دیپلماتیک بود اما از سوی دیگر در مقابل روسیه نایستاد.

ایران چه موضعی در خصوص این تحولات دیپلماتیک باید اتخاذ کند؟

امروز بهتر است هر چه زودتر تکلیف برجام را مشخص کنیم و حتی اگر دولت بعدی آمریکا دو سال بعد باز از این پیمان خارج شد حداقل دو سال از این امکان بهره‌مند شویم و با تقویتی بر اقتصاد کشور مجددا با آمریکا روبه‌رو شویم. اسرائیل در حال نزدیک شدن به مرزهای جنوبی و شمالی ایران است و این امکان وجود دارد که عراقی‌ها نیز روزی تنش خود را با اسرائیل کم کنند. مساله اصلی در منطقه این است که اسرائیل می‌خواهد با به فراموشی سپرده شدن مساله فلسطین مشروعیت خود را کسب کند و به رسمیت شناخته شود. ایران باید متوجه این شرایط باشد. مساله فلسطین امروز در جهان عرب مساله داخلی فلسطینیان و اسرائیلی‌ها تلقی می‌شود و مشابه مسائل اقلیت‌ها در داخل کشورها مورد توجه است. برخی اعراب کشوری به نام اسرائیل را می‌شناسند و با آن رابطه دارند و تجارت می‌کنند و مسائل نظامی و امنیتی مطرح است. مساله منطقه این است و ایران باید با توجه به این داده‌ها منافع نظام و منافع ملت ایران را مورد توجه قرار بدهد. اسرائیل کار خود را انجام می‌دهد و اعراب نیز منافع خود را دنبال می‌کنند و آمریکایی‌ها در صدد سپردن مسائل امنیتی منطقه به دست اسرائیل و عربستان هستند. هدف اصلی سفر بایدن به منطقه در این زمان خاص به این منظور است.

انتهای پیام

بانک صادرات

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا