حدیث می‌سازم قربهً إلی الله

امیر ترکاشوند، نویسنده‌ی کتب دینی در یادداشتی تلگرامی با عنوان «حدیث می‌سازم قربهً إلی الله» نوشت:

مرتضی مطهری هنگام سخنرانی در مسجد جامع بازار تهران در سال ۱۳۵۴ گفت:

«جعل حدیث
دیگری -که این‌ها در تاریخ رخ داده است – برای این‌که مردم را هدایت و راهنمایی کند، می‌آید حدیثی از پیغمبر یا امام جعل می‌کند در حالی‌که غرض شخصی ندارد بلکه غرضش هدایت مردم است ولی فکر می‌کند که اگر چنین حدیثی از پیغمبر یا امام برای مردم نقل بکند مردم بهتر می‌پذیرند. مثلا [با خود می‌گوید] مردمی که این قدر غیبت می‌کنند و حرف لغو می‌زنند، خوب است برای این‌که غیبت نکنند و حرف لغو نگویند من بیایم حدیثی جعل بکنم در فضیلت فلان دعا که این حدیث را مردم بخوانند و بجای حرف لغو و بیهوده و غیبت بروند دعا بخوانند، یا در ثواب قرآن بگویم فلان سوره قرآن را اگر چهل بار پشت سر یکدیگر بخوانید فلان اثر را دارد. آیا این کار خوبی است؟

مسئله: هدف مقدس است ولی یک کسی می‌خواهد با دروغ و جعل این هدف مقدس را تأمین بکند آیا این درست است یا درست نیست؟ در تاریخ، خیلی‌ها بوده‌اند که چنین کاری کرده‌اند. حدیثی است که در اغلب کتب تفسیر نوشته‌اند، ظاهرا در مقدمه مجمع‌البیان هم هست و من مکرر در کتاب‌ها خوانده‌ام؛ این حدیث را از ابی‌بن‌کعب نقل می‌کنند در فضائل مخصوص قرائت سوره‌های قرآن، مثلا برای خواندن سوره سبح اسم فضیلت خاصی ذکر می‌کنند، سوره هل اتیک حدیث الغاشیه “فضیلت و ثواب دیگری، سوره لم یکن الذین کفروا ثواب دیگری، سوره بقره ثواب دیگری، سوره آل‌عمران ثواب دیگری، برای هر کدام یک چیزی گفته‌اند. همه هم از پیغمبر روایت شده. شخصی رفت از آن کسی که این حدیث را روایت می‌کرد پرسید: آخر چطور است که فقط تو این حدیث را روایت میکنی و یک نفر دیگر غیر از تو روایت نکرده؟ گفت: راستش را بخواهید این حدیث را من برای رضای خدا جعل کردم. من دیدم مردم در مجالس که می‌نشینند شروع می‌کنند به افسانه‌ها و تاریخ جاهلیت را نقل کردن و اشعار جاهلیت را خواندن؛ دیدم وقت مردم دارد بیهوده تلف می‌شود؛ برای این‌که به جای این کار بیهوده، مردم را وادار کنم به تلاوت قرآن، آمدم این حدیث را از زبان پیغمبر گفتم، این‌که عیبی ندارد!

دیگری می‌آید برای فلان مقصد یک خواب جعل می‌کند، و فکر می‌کند با این خواب مردم را هدایت می‌کند. آیا این کارها درست است که انسان برای هدف مقدس، از وسائل نامقدس استفاده بکند؟ نه، این کار غلط است. این مطلب قبلا در ذهن خودم مکرر آمده بود، همین امروز که باز تفسیر المیزان را در همین زمینه مطالعه می‌کردم دیدم ایشان ادب تبلیغ نبوت را که از قرآن استنباط کرده‌اند که به طور کلی چه آدابی را همه انبیاء و از جمله رسول اکرم رعایت می‌کردند از جمله همین مطلب را ذکر کرده‌اند که هرگز انبیاء در سیره و روش خودشان، برای رسیدن به حق، از باطل استفاده نمی‌کنند، برای رسیدن به حق هم از خود حق استفاده می‌کنند»
(سیری در سیره نبوی، مرتضی مطهری ص ۱۱۳-۱۱۱)

اگر مطهری امروز زنده بود (احتمالا) مطهری‌تر شده بود ولی شگفت آن‌که اینک مساجدِ بازار و غیر بازار و جمعه و جماعت‌مان فرسنگ‌ها حتی از مطهری و افکار و اندیشه‌های او دورند چه رسد که مطهری‌تر شده باشند. این دوری آن‌قدر جدی است که اگر مطهری امروز بود و حتی مطهری‌تر نشده بود بی‌گمان برخی امامان جمعه، مردم را علیه او می‌شورانیدند حال آن‌که استاد مرتضی مطهری و دکتر علی شریعتی معلمان انقلاب بودند. سطح کار چنان اُفت کرده که برخی واعظان جمعه‌نشین خواب‌محور و خیال‌محور و تولیدکننده و مروّج کراماتِ قلابی‌اند و به جای جعل حدیث به جعل کرامت مشغولند.

انتهای پیام