«سیاست ما عین دیانت ما است» یعنی چه؟!

احمد زیدآبادی، روزنامه‌نگار در کانال تلگرامی خود نوشت:

در تمام سال‌های پس از انقلاب فقط یک جمله از سید حسن مدرس اصفهانی به تکرار مورد تأکید و تبلیغات رسمی بوده است: “سیاست ما عین دیانت ماست، دیانت ما عین سیاست ماست.”

در واقع عموم ایرانیان مرحوم مدرس را با همین یک جمله می‌شناسند بدون آنکه زمینه و شرایط بیان این جمله در نظر گرفته شود.

دستگاه‌های تبلیغات رسمی در جمهوری اسلامی کلام مدرس را به دفاع او از ادغام دین و دولت و یا به تعبیری ضرورت تبدیل ماشین دولت به اجرای احکام شریعت تأویل می‌کنند، حال آنکه این ادعا در نظام فکری مدرس نمی‌گنجد.

مدرس مدافع سینه‌چاک قانون اساسی مشروطیت و مجلس برآمده از آن بود و به همین دلیل نیز با رضا شاه درگیر شد.

به خلاف بسیاری از روحانیون هم‌عصر مدرس که ایران به عنوان یک ملت -دولت در دستگاه فقهی آنان جایگاه تعریف‌شده‌ای نداشت، او یک ایران‌دوست و وطن‌خواه واقعی بود و در این زمینه از اغلبِ روشنفکران و رجال ملی هم‌دورۀ خود سبق می‌برد.

از قضا جملۀ معروف مدرس در مورد سیاست و دیانت نیز در موضوعِ تعرض به سرحدات ایران ایراد شده است: “اگر یک کسی از سر حد ایران، بدون اجازۀ دولت ایران، پایش را بگذارد در ایران و ما قدرت داشته باشیم، او را با تیر می‌زنیم و هیچ نمی‌بینیم که کلاه پوستی سرش است یا عمامه یا شاپو….سیاست ما عین دیانت ماست…”

منظور مدرس از کلام فوق، لزوم اتکای سیاست بر اصول اخلاق و خیر عموم بود که او آنها را در دیانت متبلور می‌دید.

بنابراین، تأویل جملۀ سیاست ما عین دیانت ماست… به حمایت مدرس از ادغام دین و دولت، مصداق دو آیۀ “یُحَرِّفُونَ الْکَلِمَ عَن مَّوَاضِعِهِ ” و “یُحَرِّفُونَ الْکَلِمَ مِن بَعْدِ مَوَاضِعِهِ” است. (واژه‌ها را از مفهوم اصلیش تحریف می‌کنند.)

انتهای پیام