شورایاری، محلی برای چانه‌زنی‌های سیاسی
سیدحسین آقا سیدمرتضی، کارشناس مدیریت شهری، در یادداشتی ارسالی به انصاف نیوز با عنوان «شورایاری، محلی برای چانه‌زنی‌های سیاسی» نوشت:
نظام انتخابی کشور از کلان تا خرد به گسترش دموکراسی و طبیعتا مشارکت عمومی در بهبود سیاست ورزی ها کمک کرده است. شورایاری محلات نیز بخشی از این کارکرد هستند که در نزدیکترین ارتباط با مردم قادر به جمع آوری و تسهیل در روند مطالبات باشند. شورایاری یک نهاد مردمی و محلی است که هدف از تشکیل آن برقراری ارتباط سازمان‌یافته با از طریق نمایندگان‌شان و استفاده از قدرت و توان مردم در بهبود کیفیت زندگی شهری است اما در عمل دقیقا شاهد عکس این تعریف و نکات مثبت شورایاری ها بوده ایم و صرفا نتایج منفی بسیاری به همراه داشته است. در تهران و دیگر کلان‌شهرهای ایران با اهتمام مدیریت‌های شهری، همکاری و تعامل سایر نهادها و سازمانهای ذی‌ربط، در قالب تشکیل و حمایت از فعالیت‌های شورایاری‌های محلات اقدام‌هایی در زمینه استفاده از ظرفیت مشارکت و همکاری شهروندان و توجه به اولویت‌ها و نیازهای محلی صورت گرفته‌است. تا کنون فعالیت پنج دوره این نهاد محلی انجام شده‌است که با دستور مجلس و رأی دیوان عدالت اداری در صدد انحلال است.
شورایاری ها به عنوان یک امر مشارکتی سیاسی مشکلاتی نیز در بطن خود دارند که شاید در فضای پرهیاهوی خبری انتخابات ها کمتر شنیده شود. از جمله سوءاستفاده های سیاسی از شورایاری ها که بعضا با دخالت خارج از قانون شورای شهر بخصوص در راستای برگزاری انتخابات شورایاری ها صورت می‌گیرد که بر طبق شنیده‌ها فعالیتی خارج از چارچوب خود دارند و بیشتر به بستری برای فعالیت های سیاسی – انتخاباتی تبدیل شده اند. شورایاری ها با سوءاستفاده از اموال و امکانات دولتی نه تنها به بررسی و حل مشکلات محلی که وظیفه اصلی آنهاست نمی‌پردازند بلکه این بستر را به محیطی برای فساد سیاسی تبدیل کرده اند.
مشکل دیگر شورایاری‌ها که جامعه را نیز نسبت به این مقوله حساس می‌کند، بحث هدررفت بودجه است که طبق آمار برای برگزاری انتخابات پنجمین دوره از این نهاد ۶میلیارد تومان در تهران هزینه شده است و هزینه های جاری در طول سال نیز به شورایاری‌ها تعلق می‌گیرد که مورد سوال است. از طرفی نحوه جذب نیرو در این مراکز نیز مشخص نیست و گویی به صورت فرمایشی، افرادی از سوی شورای شهر به شورایاری معرفی می‌شوند و هیچگونه گزینشی نیز دراین زمینه انجام نمی شود.
در حالیکه شورایاری‌ها در کلانشهرها به عنوان یک نهاد نزدیکتر به بطن جامعه و مطالبات عمومی، می‌توانند بازوی توانای مدیریت شهری باشند اما مشکلات پیش روی این نهاد به راحتی آن را در مسیر انحلال قرار می‌دهد و حقوق مردم در این میان ضایع خواهد شد و شوراهای شهر و روستا نسبت به این اتفاق مسئولیت جدی دارند که باید به درک و حل مطالبات خرد محلات توجه بیشتری داشته باشند، زیرا اقدامات شورای شهرها عمدتا به صورت کلان و در پروژه‌های گسترده انجام می‌گیرد که دو نتیجه منفی به همراه دارد. اول اینکه در تعریف پروژه‌های کلان شهری محلات فرودست و متوسط چندان از امکانات و اقدامات شوراها بهره نمی‌شوند و عمده تغییرات در محلات فرادست صورت می‌گیرد. دوم اینکه به علت وسعت پروژه های شهری از سوی شهرداری و شورای شهر، مطالبات خرد محلی کمتر دیده می شود و درخواست های مردمی نیز به گوش مسئولین نمی رسد بنابر نظر کارشناسان در حال حاضر طبق آیین نامه تشکیل انجمن‌های شورایاری، این انجمن‌ها صرفاً جنبه مشورتی داشته و حق دخالت در امور اجرایی و مالی را نیز ندارند. یکی از ایراداتی که به نحوه ثبت نام کاندیداهای این شوراها یاد می شود بحث حذف سوءشهرت از شرایط آیین نامه ثبت نام هاست که این اقدام جای سوال دارد. با این وجود در سال ۹۹ توسط رئیس سازمان بازرسی کل کشور انتخابات شورایاری ها منحل اعلام شده است و کار بررسی آن به دیوان عدالت اداری کشیده شد و دور پنجم شورایاری ها هنوز در هاله ای از ابهام قرار دارد که مجلس و شورای شهر باید هر چه زودتر نسبت به تعیین تکلیف این نهاد اقدام نمایند زیرا حقوق مردم معطلی نمی شناسد و باید هر چه زودتر نسبت به رفع این مشکل اقدام کرد. این نهاد که توسط مجلس الزام به انحلال شده است نه تنها دیگر کارکردی برای شهر ندارد بلکه منجر به فساد و رانت بیشتر خواهد شد. این ساز و کار شهری بیش از آن که به مطالبات خرد رسیدگی کند، به حاشیه رفتن مطالبات خرد انجامیده است و انحلال آن شاید بهتر از فعالیت آن باشد تا بیش از این بیت المال که حق جامعه است صرف منکرات سیاسی نگردد.
انتهای پیام
