پاسخ عبدی به حجاریان: شکست روحانی؛ شکست کیست؟
به گزارش انصاف نیوز، عباس عبدی در یادداشت مهم در روزنامه ی اعتماد نوشت: این روزها مصادف با پانزدهمین سالگرد ترور ناجوانمردانه دوست عزیزمان آقای حجاریان است، امیدواریم ایشان سالهای سال نیز در میان ما باشند و گرچه بعید است سلامت جسمی ایشان به گذشته بازگردد ولی حداقل باید دعا کنیم که در همین حد باقی بمانند ولی از بخت خوش این که قوه فکری ایشان به سلامت است و همچنان خواهد بود و به همین دلیل هم گفتگوهایش همچنان خواندنی است.
ایشان گفتگوی مفصلی را با سالنامه ی روزنامه ی اعتماد انجام داده که به طور طبیعی در این گفتگو به موضوعات متنوعی اشاره شده است. در این میان برخی از نکات آن برجسته تر شده و در سایر رسانه ها نیز به صورت ناقص بازنشر یافته است که ممکن است به دلیل وجود برخی کلمات موجب سوء تعبیر شود. یک نکته ی مهم آن گفتگو، درباره ی مشکلات پیش روی دولت روحانی است و گفته اند که: “روحانی چند ماه دیگر گرفتاری های عجیب و غریبی خواهد داشت؛ بی پولی، پروژه های عمرانی، اخراج کارگران، ناتوانی در پرداخت یارانه، حتی بخشی از حقوق کارمندان و… “.
سپس در جای دیگری متذکر شده اند که ” باید از روحانی دفاع کنیم. چاره ای نداریم. ما از او حمایت کردیم تا رییس جمهور شود، حالا هم باید حمایتش کنیم تا ادامه دهد.” و در ادامه در برابر این سوال که: و اگر شکست بخورد اصلاح طلبان هم شکست خورده اند؟ پاسخ می دهد که: “نه. شکست روحانی شکست ما نیست. او اصلاح طلب نبوده است”. همچنین در باره این سوال که به نظر شما اصلاح طلبان الان دچار بحران استراتژی و راهبرد هستند؟ پاسخ می دهد که: “بله، تا حدودی هستند. در کل می دانند چه باید کرد اما نمی دانند از چه طریقی.”
تمام بحث این یادداشت درباره ی این چند بخش از گفتگو است. به طور کلی ذهنیت موجود در پس این گفتار که شکست روحانی را شکست اصلاح طلبان نمی داند، ناشی از همان فقدان راهبردی است که در بخش دیگر سخنان جناب حجاریان وجود دارد. در واقع چگونه می توان گفت نیرویی که دچار بحران در راهبرد است، می تواند نسبت خود را با دولت موجود بدان حد دقیق تعریف و مرزبندی کند که با قاطعیت، شکست آن را شکست خود نداند؟ گروهی که تا این حد مرزبندی دارد حتماً راهبردی قابل فهم هم دارد. این همه مرز کشیدن میان اصلاحات و دولت و حتی حکومت، ناشی از فقدان راهبرد است، چون درک مشخصی از دلایل روی کار آمدن این دولت وجود ندارد و به همین دلیل است که حمایت از آن را ناشی از اجبار و نه انتخاب می داند.
همچنین توضیح داده نمی شود که اگر نیرویی دچار بحران در راهبرد است به طوری که حتی اختیار و اراده ی کافی برای خروج از اجبار سیاسی ندارد، چگونه می توان به آینده ی آن امیدوار بود؟
واقعیت این است که مسأله ی امروز ما در سطح سیاست، مسأله ی ملی و نه رقابت های جناحی و حزبی است و هنگامی که مسأله ملی است، شکست دولت و حکومت، شکست همه است و نه یک جناح مشخص. اینطور نیست که بتوان جریده رفت و خود را از زیر بار مسوولیت رها کرد و با خوش خیالی مدعی شد که شکست فلانی ربطی به ما ندارد، زیرا که ما از روی اجبار آن را انتخاب و حمایت کرده ایم. هیچ کس اصلاح طلبان را مجبور نکرده بود که از کسی حمایت یا او را انتخاب کنند. اصولاً به کار بردن چنین استدلالی برای نیروی سیاسی که خود را پیشرو می داند، متناقض نماست.
نیرویی که خود را سرآمد و پیشرو می داند، در هر مقطعی به صورت غیرمسوولانه مدعی نفی انتخاب خود نمی شود. جالب این که همه ی آنان وقتی بحث انتخاب دولت می شود، خودشان را عامل پیروزی روحانی می دانند و حتی خواهان حضور اصلاح طلبان هم در دولت می شوند که حضور هم دارند، ولی وقتی که موقع شکست می شود، جاخالی می دهند که این دولت ما نیست. کسی که جلوی آنان را نگرفته، می توانستند دولت خودشان را بر سر کار آورند. اگر نتوانستند، قرار نیست که دیگران جلوی نیروی سیاسیِ مدعی پیشگامی و پیشرو بودن فرش قرمز پهن کنند و با سلام و صلوات آنان را به صندلی قدرت برسانند.
البته آقای حجاریان در جای دیگر گفتگوی خود بر فراتر از حزبی و گروهی بودن شکست و پیروزی روحانی تاکید کرده اند ولی بخش های پیشین از سخنان وی زمینه ی سوء تعبیر را فراهم می کند.
مشکل گروه های بی راهبرد این است که همه ی چیزهای خوب را می خواهند، یک جا هم می خواهند، بدون آن که به تبعات آنها ملزم باشند. هم می خواهند آورنده ی روحانی محسوب شوند و هم مسوولیتی در شکست های احتمالی او نپذیرند. هم می خواهند مسایل را در سطح ملی و فراجناحی مطرح کنند و هم می خواهند هنگام تحلیل، از منظر گروهی و جناحی ابراز عقیده کنند. هم می خواهند در همه ی سطوح قدرت حضور داشته باشند و هم این که همچنان فاصله ی خود را افزایش داده و مرزبندی های شدید کنند. هم می خواهند کارها درست شود و به نام آنان باشد، هم این که خود را در پیشبرد آن کارها منفعل معرفی کنند و در نهایت بگویند که “نگذاشتند”. کسی هم نیست که بگوید اگر می گذاشتند که دیگر نیازی به اصلاحطلبان نبود.
آقای حجاریان به درستی متذکر شدند که اصلاح طلبان می دانند چه باید کرد اما نمی دانند از چه طریقی باید اقدام کرد. ولی نکته اینجاست که کار اصلی سیاستمداران همین بخش دوم است. خب اگر نمی دانند از چه طریق این کارها را انجام دهند، دیگر چه داعیه ای به عنوان یک نیروی سیاسی در میان است؟
نکته ی مهم دیگری که آقای حجاریان گفته اند این است که “روحانی اصلاح طلب نیست”. این گزاره اگر به معنای عضویت وی در گروه اصلاح طلبان است، قطعاً درست است، ولی اصلاح طلبی به معنای صفت رفتاری، سرقفلی کسی نیست و بر حسب این که هر فرد یا گروهی تا چه حد به پروژه ی اصلاحات کمک می کند، باید درباره ی او قضاوت کرد. چه بسا افرادی که اصلاح طلب بوده باشند ولی در عمل خلاف آن رفتار کرده باشند و برعکس. امروز پرونده ی اصلاح طلبی فراتر از چارچوب اصلاح طلبانی است که به قول آقای حجاریان، از نظر راهبردی در بحران هستند. هر کس که بتواند پرچم این پروژه را بلند کند، باید او را کمک کرد.
به طور قطع کمکی که دولت کنونی می تواند به پروژه ی اصلاح طلبی کند، بسیار مهمتر از اقداماتی است که برخی از مدعیان اصلاحات در صدد انجامش هستند. شکست این دولت در مرحله ی فعلی، شکست اصلاحات نیست، چون اصلاحات در میدان واقعی سیاست حضور درخوری ندارد، بلکه این شکست در سطح ملی است. پس مبادا که به این پروژه کمک کنیم.
نکته ی آخر این که آقای حجاریان به درستی اشاره می کند که: “اصلاحات عملا با ضعف هایی که آخر کار نشان داد، پل های پشت سر را خراب کرد. با آمدن احمدی نژاد هم خیلی پل ها خراب شد و به عقب رفتیم.”
پرسشی که در این میان باید طرح کرد این است که آیا اکنون و پس از خراب شدن پل ها به این گزاره رسیده ایم یا همان زمانی که این پل ها تخریب می شد و در بازی دیگران افتادیم چنین دامی را حس کردیم؟ اگر الان فهمیده ایم پس ایراد اصلی به درک نادرست ما از این فرآیند است که این درک نادرست می تواند کماکان وجود داشته باشد ولی اگر آن زمان متوجه شدیم چرا همان زمان برای جلوگیری از عوارض بیشتر این خطر را گوشزد و بیان نکردیم؟ و از این بدتر این که شاید آن زمان هم گفته شد در حالی که فرصت شنیدن را از خود سلب کردیم. در هر دو صورت در این زمینه مسوولیت سیاسی وجود دارد که باید در برابر آن پاسخگو باشیم.
انتهای پیام
